• درب ضد حریق چیست؟ درب ضد حریق مطابق با ضوابط و استانداردهای آتشنشانی و ابعاد تعیین شده باید بتواند از سرایت و انتشار آتش و دود ناشی از آتش سوزی بین بخش های مختلف ساختمان ها، انبارها و راهروها از ۳۰ دقیقه تا ۱۲۰ دقیقه جلوگیری نماید به شرط آنکه ابعاد مطابق با استاندارد آتشنشانی درب ضدحریق حداکثر عرض ۱۰۵ سانتیمتر و ارتفاع حداکثر ۲۲۰ سانتیمتر داشته باشد، البته استاندارد های درب های تک لنگه و دو لنگه ضدحریق نیز در سازمان آتش نشانی تعریف شده است و می توان از ابعاد بزرگتر درب ضد حریق نیز استفاده نمود؛ درب ضد حریق می تواند از جنس فولاد، چوب یا شیشه یا کامپوزیت یا تلفیق این مواد ساخته شود.
• درب ضد حریق در زمان آتش سوزی باید بتواند با نوع ساختار فولادی خود از سرایت آتش به بخش های دیگر جلوگیری نماید و لاستیک های مخصوص دود بندی از انتشار دود و سایر گازهای متصاعد شده ناشی از آتش سوزی در زمان مشخصی طبق استاندارد بین ۳۰ تا ۱۲۰ دقیقه به سایر نقاط به خوبی جلوگیری نماید بدون آنکه شکل و فرم درب ضد حریق تغییر نماید، درب های ضد حریق عموما از ورق فولاد گالوانیزه و شاسی کشی داخلی با محاسبات دقیق از پروفیل به همراه پشم سنگ با دانسیته معین شده ساخته می شوند که  دور تا دور درزها و شکاف های بین درب و فریم درب ضد حریق دارای لاستیک های دود بند و هوابند می باشد و داخل درب ضد حریق دارای استراکچر فولادی به همراه پشم سنگ تخته ای با دانسیته ۱۲۰ کیلوگرم در متر مکعب به بالا بر حسب نیاز مقاومت در برابر حریق از یک ساعت تا چهار ساعت قراردارد.
• معمولا به صورت استاندارد یک درب ضد حریق دارای آرامبند و دستگیره پنیک می باشد، گاهی بنا به نیاز از پنجره های کوچکی برای دید از شیشه های گارد برای دیدن داخل استفاده می شود که مقاومت بسیار بالایی در برابر حریق دارد، یک درب ضد حریق معمولا از ورق گالوانیزه به ضخامت ۱.۵ میلیمتر ساخته می شود و ساب فریم آن از ورق گالوانیزه با ضخامت ۲ ملیمتر البته نسبت به ابعاد و تعداد لنگه ها ضخامت ورق ها تغییر می کند.
• درب ضد حریق و خروج  اضطراری و اتاق های سرور باید دارای استانداردهای فراوانی باشند چون تحت هیچ شرایطی حریق و دود نباید به سایر نقاط سرایت کند، هامون درب با بهره گیری از بهترین و استاندارد ترین درب های ضد حریق، خروج اضطراری و اتاق سرور تمامی نقطه نظرات شما را برآورده می نماید،
• درب ضد حریق به صورت تک لنگه، یک و نیم لنگه، دو لنگه با شیشه های گارد بازدید یا بدون شیشه و همچنین کشویی و رول آپ تولید می گردند، یراق آلات درب ضد حریق شامل قفل و دستگیره، قفل مقابل برقی یا مگنت قفل، آرام بند و همچنین دستگیر پنیک می تواند از نوع ایرانی بسیار مرغوب، یا چینی و تایوانی تا برند معتبری مثل Assa Abloy یا سایر برندهای اروپایی نیز تهیه و تجهیز گردد، که البته این آپشن ها بنا به نیاز مشتری و میزان حساسیت تعیین می گردد. اکثر این یراق آلات دارای استانداردهای CE_ EN_UL می باشند.
• همچنین کرکره های ضد حریق اتوماتیک هامون درب کاملاً انحصاری وارداتی می باشد چون متاسفانه هنوز هیچ شرکت ایرانی نتوانسته است آن را تولید نموده و استانداردهای جهانی را کسب کند، عملکرد کرکره های ضد حریق همانند کرکره های دیگر است با این تفاوت که اغلب به دستگاه های اعلام حریق متصل می باشند تا هنگام خطر بسته شوند.

• استانداردهای بین المللی درب ضد حریق و درب خروج اضطراری چیست؟

• اجزاء دربهای ضد حریق و دربهای خروج اضطراری

درهای ضد حریق و دربهای خروج اضطراری ممکن است از ترکیبی از مواد مانند:

بخش های شیشه ای (از جمله دریچه بازدید )

گچ (به عنوان پرکننده گرما گیر )

پشم سنگ ها با چگالی متناسب

فولاد

الوار

ورمیکولیت ( ورمیکولیت یک کانی فیلوسیلیکات آبدار است که در هنگام گرم شدن دچار انبساط قابل توجهی می شود.)

تخته

آلومینیوم

 ورقهای GI با روکش های گالوانیزه گرم

هر دو لنگه درب ضد حریق (لنگه چرخان درب) و چارچوب درب باید دستورالعمل های آژانس آزمایشی را که لیست محصولات را ارائه می دهد، رعایت کنند. چارچوب درب شامل لاستیک ها و واشرهای مهر و موم کننده آتش یا دود، سخت افزار درب و ساختاری است که مجموعه درب ضد حریق را در جای خود نگه می دارد. این اجزا با هم، مجموعه ای را تشکیل می دهند که معمولاً “درب ضد حریق” نامیده می شود که دارای رتبه بندی عددی است که بر حسب دقیقه یا ساعت مقاومت در برابر آتش آزمایشی تعیین می شود. همه اجزای مجموعه درب ضد حریق باید دارای برچسب آژانس های فهرست شونده باشند به استثنای لولا های بلبرینگی که الزامات ساخت اولیه ANSI 156.2 و NFPA 80 را برآورده می کنند) تا اطمینان حاصل شود که قطعات برای برآورده کردن الزامات رتبه بندی حریق آزمایش شده اند)

• سخت افزار درب های ضد حریق و دربهای خروج اضطراری

سخت افزار درب ضد حریق شامل:

بسته شدن خودکار دربها، دستگاه ها یا اشیاء توسط آرامبند

لولا های بلبرینگ دار

لاستیک مخصوص مهر و موم گاز

مکانیسم های ضامن مثبت مثل دستگیره آنتی پنیک یا پنیک بار

لاستیک مخصوص مهر و موم دود

واشرهای هوابندی مهر و موم دود و گاز

لبه های درب ضد حریق معمولاً باید دارای لاستیک مخصوص مهر و موم های ضد حریق باشد که می تواند شامل موارد زیر باشد:

یک نوار لاستیکی یا کامپوزیتی متورم کننده که در معرض گرما منبسط می شود

واشر برای جلوگیری از عبور دود

آبگیری نئوپرن

هنگامی که در طراحی درب از لاستیک های آب بندهای متورم شونده استفاده می شود، استفاده از مواد هوابند کننده یا مهر و موم کننده صحیح در عملکرد درجه بندی آتش در مجموعه درب ضد حریق بسیار مهم است. مواد هوابند کننده ممکن است در ترکیب شیمیایی، سرعت انبساط، حجم انبساط، و یا ویژگی های ذغالی متفاوت باشد.

• پنجره های درب ضد حریق و درب خروج اضطراری

برخی از درب های ضد حریق مجهز به پنجره های یکپارچه هستند که دارای درجه بندی هستند یا در زمان تست درب گنجانده شده اند و مشمول گواهینامه محصول کلی درب ضد حریق هستند. پنجره های مقاوم در برابر آتش باید در شرایط آتش سوزی؛ و مقاومت در برابر فشار آب جریان شلنگ آتش نشانی دست نخورده باقی بمانند و می توانند شامل موارد زیر باشند:

شیشه مش دار سیمی – معمولا سیمی گرجی

سیلیکات سدیم مایع که بین دو شیشه پنجره پر می شود با فرمول: Na 2xSi yO 2y+x or (Na 2O) x·(SiO 2) y

شیشه های های سرامیکی

شیشه های بوروسیلیکاتی

شیشه سیمی معمولاً در برابر آتش مقاومت می کند، در حالی که مایع سیلیکات سدیم نیز به دلیل عملکرد گرما گیر این ماده شیمیایی، انتقال حرارت را عایق می کند.

• برچسب درجه بندی درب ضد حریق و خروج اضطراری

در ایالات متحده، شیشه سیمی باید الزامات ۱۶ CFR 1201 را رعایت کند و برای استفاده در درب “برچسب” داشته باشد. شیشه‌های لمینت و سرامیکی در حال حاضر بیشتر مورد استفاده قرار می‌گیرند، زیرا آنها به راحتی نیازهای ۱۶ CFR 2101 را برآورده می‌کنند.

• مقررات درب ضد حریق و درب خروج اضطراری

همه اجزاء ملزم به رعایت الزامات گواهینامه محصول هستند که توسط مرجع محلی دارای صلاحیت (AHJ)  با رعایت الزامات کد ساختمان محلی و کد آتش نشانی قابل قبول است. الزامات نظارتی از کشوری به کشور دیگر تغییر می کند. به عنوان مثال، در استرالیا، قانون ساخت و ساز ملی حکم می کند که تمام درب های ضد حریق باید با مشخصات خاصی آزمایش شوند تا بتوانند تاییدیه های مقاومت و گواهینامه را برآورده کنند.

در بریتانیا یک درب مقاوم در برابر آتش باید تحت آزمایش آتش استاندارد بریتانیا BS 476 قسمت ۲۲ ۱۹۸۷ یا آزمایش BS/EN 1634-1 2000 قرار گیرد. نتایج توسط آژانس تست ثبت می‌شود و در گزارشی ارائه می‌شود که جزئیاتی مانند جزئیات ساختمانی، داده‌های اعوجاج و خوانش فشار را به تفصیل بیان می‌کند. درجه بندی عددی مقاومت در برابر آتش سوزی که لازم است در یک ساختمان خاص نصب شود، در مقررات ساختمانی مورد تایید سند B، یا استانداردهای بریتانیا مانند سری BS 5588 (به عنوان مثال، ۳۰ دقیقه FD30، یا FD30(S) در صورت مقاومت در برابر دود سرد ارائه شده است. نیز مورد نیاز است). طبقه بندی های در حال استفاده که تعداد دقیقه های مقاومت در برابر آتش ارائه شده را منعکس می کنند عبارتند از FD30، FD60، FD90 و FD120. [4]

اسناد راهنمایی فنی مشابه و مقررات ساختمانی در کشورهای دیگر نیز در حال اجرا هستند.

• قابلیت احتراق درب ضد حریق و درب خروج اضطراری

دربهای ضد حریق و خروج اضطراری لزوما غیر قابل احتراق نیستند. تا زمانی که مجموعه درب با معیارهای تست آتش نشانی محدود کردن دما در سمت غیر آتش سوزی مجموعه مطابقت داشته باشد، بخش هایی از درب در اثر احتراق از بین می روند. این مطابق با هدف کلی عملکرد یک درب دارای درجه حریق برای کند کردن انتشار آتش از یک محفظه دارای رتبه آتش به محفظه دیگر برای مدت محدودی است که در طی آن ممکن است از آتش نشانی خودکار یا دستی برای محدود کردن گسترش آتش استفاده شود، یا ساکنین می توانند از ساختمان خارج شوند. درب های ضد حریق از طیف وسیعی از مواد مختلف مانند چوب یا فولاد ساخته می شوند. علیرغم اینکه الوار مقاوم در برابر آتش نیست، از چوب استفاده می شود زیرا دارای نرخ زغال بسیار قابل پیش بینی است، بسته به چگالی و میزان رطوبت چوب معمولاً دارای نرخ زغال ۰.۵ میلی متر در دقیقه برای چوب سخت و ۰ است.

• خرابی درب ضد حریق و خروج اضطراری

گاهی اوقات درهای ضد حریق به دلیل ناآگاهی از کاربرد مورد نظر و محدودیت ها و الزامات مربوطه یا استفاده نادرست، قادر به ایجاد مقاومت در برابر آتش نشانی خود نیستند . به عنوان مثال، گاهی اوقات درهای آتش نشانی مسدود می شوند، یا فرش ها از آنها عبور می کنند، که باعث می شود آتش از سد آتشی که در آن قرار دارد عبور کند. علائم گواهی درب هم روی برگه های درب و هم روی چارچوب درب ضد حریق نمایش داده می شود و در طول عمر ساختمان نباید برداشته یا رنگ آمیزی شود.

گاهی اوقات درهای ضد حریق شکاف های ظاهراً بسیار بزرگی در پای خود دارند، حتی یک یا دو اینچ که امکان حرکت هوا را فراهم می کند، مانند امکانات خوابگاه. این می تواند باعث شود ساکنان یک ساختمان وضعیت خود را به عنوان درب ضد حریق “واقعی” زیر سوال ببرند. NFPA 80 حداکثر ۳/۴ اینچ زیر برش درب را امکان پذیر می کند، اما درهای ضد حریق مطابق با NFPA 252 با فاصله کمتری آزمایش می شوند. کد دارای امتیاز آتش ۱/۲ یا ۱/۳ ساعت است که هدف آن عمدتا محدود کردن انتشار دود است.

• عملکرد عادی درب ضد حریق و درب خروج اضطراری

درب ضد حریق و خروج اضطراری توسط قفل های آهنربایی الکتریکی باز میمانند

اکثر درب های ضد حریق طوری طراحی شده اند که همیشه بسته نگه داشته شوند. برخی از درها طوری طراحی شده اند که در شرایط عادی باز بمانند و در صورت آتش سوزی به طور خودکار بسته شوند. هر روشی که استفاده شود، حرکت درب هرگز نباید توسط یک درب یا مانع دیگر مختل شود. محصور شدن درب های ضد حریق و همچنین عملکرد بسته شدن درب و چفت شدن آن باید به طور معمول بررسی شود.

برخی از درهای ضد حریق یا خروج اضطراری توسط یک آهنربای الکتریکی باز نگه داشته می شوند که معمولاً به سیستم اعلام حریق متصل می شود . اگر برق قطع شود یا زنگ هشدار آتش فعال شود، سیم پیچ خاموش می شود و در بسته می شود. نگهدارنده های درب ضد حریق بی سیم، باتری دار، همچنین می توانند برای باز نگه داشتن ایمن و قانونی درب های ضد حریق استفاده شوند.

درب های ضد حریق درجه بندی شده برای مقاومت در برابر منحنی زمان-دمای استاندارد ASTM    E119 برای یک دوره مشخص آزمایش می شوند. درهای ضد حریق ۲۰، ۳۰، ۴۵، ۶۰ و ۹۰ دقیقه‌ای وجود دارند که توسط یک آزمایشگاه تأیید شده به عنوان یک آزمایشگاه تست ملی (NRTL، به عنوان مثال، آزمایشگاههای Underwriters) تأیید شده‌اند. این گواهی تنها در صورتی اعمال می شود که تمام قسمت های نصب به درستی مشخص و نصب شده باشند. به عنوان مثال، نصب لعاب اشتباه ممکن است دوره مقاومت درب در برابر آتش را به شدت کاهش دهد.

• نصب درب ضد حریق و درب خروج اضطراری

علاوه بر اطمینان از شاقول شدن درب به درستی و مربع کامل بودن، همچنین بسیار مهم است که در جایی که درب ضد حریق نصب می شود، هر شکافی که در دهانه بین دیوار و چارچوب در باقی می ماند باید به درستی با مواد مقاوم در برابر آتش پر شود. درب های ضد حریق معمولاً توسط آهنگران یا  قسمت تاسیسات نصب می شوند . در استاندارد بریتانیا برای نصب درب ضد حریق چوبی BS 8214: 2016 است.

• بازرسی سالانه درب ضد حریق و درب خروج اضطراری

در ایالات متحده، NFPA مستلزم بازرسی سالانه مجموعه های درب و قاب دارای درجه بندی مقاوم در برابر آتش است.

مقامات محلی دارای صلاحیت باید نسخه جدید را برای اعمال این الزام اتخاذ کنند. اکثر حوزه های قضایی در ایالات متحده کد مدل IBC (کد بین المللی ساختمان) را که به الزامات نسخه ۲۰۰۷ NFPA 80 اشاره می کند، به عنوان کدهای محلی خود می پذیرند.

NFPA 80 5.2.4. مستلزم این است که موارد زیر حداقل باید تأیید شوند:

هیچ سوراخ یا شکستگی در سطوح درب یا چارچوب وجود ندارد.

لعاب، قابهای نور بینایی و مهره های لعاب دست نخورده هستند و در صورت مجهز بودن به طور ایمن در جای خود محکم میشوند.

درب، قاب، لولا ها، سخت افزار و آستانه غیر قابل احتراق ایمن، تراز و در وضعیت کار قرار دارند و هیچ نشانه ای از آسیب دیده نمی شود.

هیچ قطعه ای گم نشده یا نشکسته است.

فاصله درها در لبه درب چارچوب در (درب چوبی)، در سمت کششی در، از فاصله های ذکر شده در بند ۴.۸.۴ تجاوز نمی کند (فاصله زیر درب باید حداکثر ۳/۴ اینچ باشد. ) و ۶.۳.۱ (بالا و لبه ها ۱/۸ اینچ) درب فلزی (بالا و لبه ها تا ۳/۱۶ اینچ)

دستگاه خود بسته (دارای آرامبند) عملیاتی است. به این معنی که درب فعال در حالت باز کامل به طور کامل بسته می شود.

اگر یک هماهنگ کننده نصب شده باشد، لنگه غیرفعال قبل از لنگه فعال بسته می شود.

سخت افزار چفت کننده زمانی که درب در حالت بسته باشد کار می کند و محکم می کند.

اقلام سخت افزاری کمکی که عملکرد را مختل یا منع می کنند روی در یا چارچوب نصب نمی شوند.

هیچ تغییر میدانی در مجموعه درب انجام نشده است که برچسب را باطل کند.

واشر و لاستیک مهر و موم لبه ها، در صورت لزوم، برای بررسی وجود و یکپارچگی آنها بررسی می شوند.

بر اساس قوانین ساختمان و آتش نشانی، بازرسی سالانه درب ضد حریق به عهده مالک کارخانه یا ساختمان می باشد. با این حال، مانند سایر بازرسی های اجباری آتش نشانی، مانند بازرسی دمپرهای آتش نشانی ، بازرسی درب ضد حریق اغلب حذف می شود و بسیاری از امکانات از انطباق خارج می شوند.

حرف آخر در مورد پذیرش هر بازرسی مستلزم تایید AHJ (مرجع دارای صلاحیت) است.

• تغییرات درب ضد حریق و درب خروج اضطراری

NFPA 80 شامل دستورالعملهای مربوط به اصلاحات میدانی سخت‌افزار فهرست شده، از جمله قابها، سخت‌افزار سازنده، درها، آستانه ها و غیره است. زمینه رو به رشد کنترل دسترسی و سیستمهای ورود الکترونیکی منجر به اصلاح میدانی برخی از درب‌های ضد حریق بدون تأیید آژانس فهرست بندی شده است. اصلاحات میدانی مجموعه های فهرست شده آتش سوزی یا باید توسط نماینده آژانس فهرست نویسی بازرسی شود، یا اصلاحات باید توسط پرسنل دارای گواهی برای انجام چنین کاری انجام شود